لیتوگرافی یکی از مراحل ، قبل از چاپ افست است و به صفحات الومنیومی که با روش های خاص مکان هایی از صفحه را که نیاز داریم رنگ به خود بگیرد حکاکی میکنیم.
قسمت های حکاکی شده که رنگ را به خود میگیرند جوهر را از مخزن به صفحه کاغذی یا مقوایی منتقل میکنند.
به این صفحات حکاکی شده زینک گفته میشود و این عمل لیتوگرافی نامیده میشود و به دلیل خاص بودنش به آن مادر صنعت چاپ می گویند.
بد نیست بدانیک فیلم و زینک یک روش زینک گیری است که مشابه روش های قدیمی چاپ عکس است ولی با تکنولوژی جدید و به روز!
لیتوگرافی یه کلمه یونانی به معنی حک کردن می باشد و همچنین در لاتین به معنی عکس گرفتن است.
همانطور که میدانید تمام رنگ ها ازترکیب 4 رنگ قرمز ، زرد ، آبی و مشکی تشکیل می شوند .
درلیتوگرافی ورقه های زینک ( آلومینیوم ) هر ورق یک رنگ را چاپ میکند تا در نهایت با ترکیب 4 رنگ ، رنگ های دلخواه بدست آید.
این صفحات زینک شده به هیج وجه رنگ را به خود نمی گیرند ، در عوض پلیمری که روی این صفحات حک میشود رنگ را کاملا به خود جذب میکند.
سپس زینک های آماده شده که لیتوگرافی فیلم و زینک گفته مییشود ، در لیتوگرافی را به چاپ خانه انتقال میدهند تا عملیات چاپ روی کاغذ صورت گیرد.
دستگاه لیتوگرافی دستگاهی به نام پلیت ستر ( plate setter)است ، که دستگاه جدیدی است و بدون درست کردن فیلم مستقیما روی زینک چاپ می نماید.
کارکرد هر دو روش قبلی و جدید یکی است و بعد از ساخت زینک برای چاپ به چاپخانه ارسال می شوند.
در روش های قدیمی ابتدا باید فیلم ساخته میشد بدین صورت که مانند عکاسی و تابش نورفرابنفش ، فیلم هایی شبیه عکس های نگاتیو قدیمی ساخته میشد.
فیلم های آماده دشه را برروی زینک میچسباندند ، زینک که از مواد پلیمری جاذب جوهر ساخته شده است قسمت هایی که مورد نیاز ما نیست و ما نمیخواهیم رنگ به خود بگیرد را از روی سطح زینک بر میداریم و زینک ما اماده است.
روش ساده ای که امروزه رایج شده استفاده از دستگاهی به نام پلیت ستر( plate setter )است که بدون درست کردن فیلم مستقیماً زینک را می سازد.
می‌توان گفت که دستگاه پلیت ستر پرینتر زینک است ، یعنی فایل از کامپیوتر به دستگاه ارسال می شود و زینک آماده از دستگاه خارج میشود.
نانو لیتوگرافی لیزری یکی از روش‌های لیتوگرافی است، که در آن حداقل ابعاد اجزای ایجادشده بر روی نمونه، از مرتبه نانومتر است.
در این روش از مواد با پاسخ نوری مناسب استفاده میشود، که ویژگی‌های این مواد ( مانند خواص مکانیکی، شیمیایی، الکتریکی، فیزیکی و ... ) در پاسخ به تغییرات ایجادشده در شرایط محیطی تغییر میکند.
مزیت نانون لیتوگرافی استفاده از مواد پلیمری به جای فلزی است و همین امر باعث کاهش قیمت و ساخت سریعتر می شود.
سایز و اندازه زینکی که لیتوگرافی ها تولید میکنند همان سایز فایل کار چاپی ما است.
متداول ترین سایز ها زینک:
دسته دیگر سایز بندی های زینک عبارتند از:
